एमाले उपमहासचिव ज्ञवालीले देखेका प्रचण्डका तीन छटपटी

काठमाडौं । सत्तारुढ नेकपा एमालेका उपमहासचिव प्रदीप ज्ञवालीले गत असारमा अचानक सरकार छाड्नुपरेपछि नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालमा छटपटी देखिन थालेको बताएका छन् ।

मंसिर ७ मा काठमाडौंमा हुने जागरण सभाको सन्दर्भसहित समसामयिक राजनीतिबारे एमाले केन्द्रीय प्रचार तथा प्रकाशन विभाग र प्रेस चौतारी नेपालले बुधबार गरेको सम्पादकहरूसँगको छलफलमा बोल्दै उपमहासचिव ज्ञवालीले यस्तो बताएका हुन् ।

ज्ञवालीले सत्ता छाड्नुपरेपछि माओवादी अध्यक्ष एवम् पूर्वप्रधानमन्त्री प्रचण्डमा देखिएको छटपटीका कारण अराजनीतिक टिप्पणी र गतिविधि गर्न थालेको तर्क गरेका छन् ।

ज्ञवालीले अराजकता मौलाउँदा अलोकतान्त्रिक शक्ति सल्बलाउनेतर्फ सचेत गराउँदै प्रचण्डमा देखिएको छटपटी उनका अभिव्यक्तिबाट बाहिरिएको उल्लेख गरेका छन् ।

ज्ञवालीले २००६ सालदेखि परिवर्तनका मुख्य संवाहक नेपाली कांग्रेस र एमाले नै भएका बताउँदै अहिले पनि अराजकता र अस्थिरता अन्त्यका लागि दुई दल एक ठाउँमा उभिनु परेको तर्क गरे ।

देशका मुख्य शक्ति कांग्रेस र एमाले नमिलेकै कारण प्रचण्डले ‘म्याजिकल नम्बर’का नाममा पटक पटक खेलेको पनि उनले बताएका छन् ।

‘कांग्रेस-एमाले नमिल्दा प्रचण्डले अस्थिरतामा खेलिरहेका कारण दुई दल एक ठाउँमा उभिन बाध्य भए’, उनले भने, ‘दुई दल प्रतिस्पर्धामा रमाइरहने, उता प्रचण्डले जादु नम्बर खेलाइरहने देखिएपछि मिलेका हौँ ।’

उनले सरकारबाट हट्नेबित्तिकै प्रचण्डले अनेक खालका तिकडम अपनाउन थालेको भन्दै उनका तीन अभिव्यक्तिले छटपटी पुष्टि भएको पनि उल्लेख गरे ।

पहिलो : नेपाललाई बंगलादेश, श्रीलंका बनाइदिने

नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष प्रचण्ड
पूर्वप्रधानमन्त्रीसमेत रहेका प्रचण्डले गत भदौ तेस्रो साता कांग्रेस-एमाले गठबन्धनप्रति आक्रोश पोखेका थिए । २०७९ को निर्वाचनपछि कहिले एमाले त कहिले कांग्रेससँग मिलेर १९ महिना सत्ता चलाएका उनी बाहिरिएपछि आक्रमक हुँदै खनिएका थिए ।

प्रधानमन्त्री ओलीसँग आक्रोशित देखिएका उनले त्यसबेला कांग्रेस-एमाले गठबन्धनलाई अप्राकृतिक भन्दै नेपालमा बंगलादेश र श्रीलंकाको स्थिति निम्तिने चेतावनी दिएका थिए ।

उनले भदौ २० गते बिहीबार पेरिसडाँडामा माओवादी सहिदहरूको स्मृतिमा आयोजित श्रद्धाञ्जली कार्यक्रममा भनेका थिए, ‘प्रचण्डलाई राउण्ड किक् हानेको भनेर पनि बोलेछन् प्रधानमन्त्रीको कुर्सीमा बसेका मान्छेले । अब जनताको राउण्ड किक् कस्तो हुन्छ तिनललाई देखाउँछौँ ।’

दोस्रो : आफैंले पास गरेको कोशीमा ‘पहिचानवादी’ लाई भड्काउँदै

कोशीविरुद्ध ‍पहिचानवादीको आन्दोलनमा माओवादी उपाध्यक्ष पम्फा भुसाल
उपमहासचिव ज्ञवालीले नेकपा माओवादी केन्द्रको समेत सहमतिमा पास भएको कोशी प्रदेशविरुद्धको आन्दोलनबारे पनि प्रश्न उठाएका छन् ।

२०७९ फागुन १७ गते तत्कालीन प्रदेश १ को नाम टुंग्याउने क्रममा प्रदेश सभाले दुईतिहाइ बहुमतसहित कोशी नाम पास गरेको थियो ।

त्यसबेला कोशीको पक्षमा ८२ मत खस्दा तत्कालीन सत्तारुढ नेकपा एमाले, माओवादी केन्द्र र राप्रपा तथा प्रमुख प्रतिपक्षी नेपाली कांग्रेसका प्रदेशसभा सदस्यले पनि पक्षमा मतदान गरे ।

त्यसपछि सुरु भएको पहिचानवादीको आन्दोलनमा केही दिनअघि माओवादी पनि मिसिएको छ । २ मंसिरमा विराटनगरमा पहिचानवादीले प्रदर्शन सुरु गर्दा माओवादी केन्द्रकी उपाध्यक्ष पम्फा भुसाल पनि मिसिइन् ।

आफैंले पास गरेको कोशीविरुद्ध पम्फा माओवादीको प्रतिनिधित्व गर्दै विराटनगरमा आन्दोलनमा जोडिँदा प्रचण्डको दोहोरो भूमिका देखिएको ज्ञवालीको टिप्पणी छ । ज्ञवालीले भने जस्तै माओवादी अध्यक्ष प्रचण्डले कोशी प्रदेशको नाम पहिचानका आधारमा हुनुपर्ने बताइरहेका छन् ।

माओवादी केन्द्रले नै हस्ताक्षर गरेर नामकरणमा सहमति जनाएको अवस्थामा प्रचण्डले आफ्ना नेता-कार्यकर्ताहरूलाई त्यसैविरुद्ध आन्दोलनका लागि पठाएका छन् । कोशी नामविरुद्ध नेता-कार्यकर्तालाई सडकमा उतारेपछि प्रचण्डमा विचलन देखिएको टिप्पणी ज्ञवालीबाट आएको हो ।

तेस्रो : चाइना कार्ड

ज्ञवालीले प्रचण्डमा विचलन र छटपटी देखिएको भनेर टिप्पणी गरेको अर्को प्रसंग हो प्रधानमन्त्रीको चीन भ्रमणका सन्दर्भमा भारतीय पत्रिका हिन्दुमा यही कात्तिक २९ गते प्रकाशित अन्तर्वार्ता ।

प्रचण्डले हिन्दुलाई दिएको अन्तर्वार्तामा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले ‘चिनियाँ कार्ड’ खेलिरहेको आरोप लगाएका थिए । अन्तर्वार्तामा प्रचण्डले नयाँ सरकारको नीतिका कारण नेपाल-भारत सम्बन्ध तनावमा रहेको टिप्पणीसमेत गरे । सीमा विवाद फेरि ब्युँतिने खतरा रहेकोसमेत उनले भन्न भ्याएका थिए ।

प्रचण्डले असारमा सरकारबाट बिदा हुनुअघि १८ महिने कार्यकालमा नेपाल-भारत सम्बन्धलाई ‘नयाँ उचाइ’मा पुर्‍याएको जिकिर गरेका थिए । तर उनले ओलीमाथि ‘चाइना कार्ड’ खेलेको गम्भीर आरोप पनि लगाएका थिए ।

द हिन्दुले प्रधानमन्त्री ओली बेइजिङ जाने सन्दर्भमा भारतले भ्रमणको निम्ता नदिएको प्रसंगसहित सोधेको प्रश्नमा प्रचण्डले ओलीबाट ‘चाइना कार्ड’ खेल्ने काम भएको बताएका थिए ।

‘यो प्रधानमन्त्री ओली नेतृत्वको वर्तमान सरकारको अपरिपक्वताको उदाहरण हो । उनीहरूले दुवै छिमेकीसँगको सम्बन्धमा न्यूनतम् परिपक्वता देखाउनुपर्थ्यो। केपीजी चीन जाँदैहुनुहुन्छ, तर यो भ्रमण बढी ‘चाइना कार्ड’ खेल्न मात्र भएको देखिन्छ, जुन गलत हो’, उनले उक्त अन्तर्वार्ता भनेका थिए, ‘हाम्रो इतिहास, संस्कृति र भूगोलले दुई छिमेकीसँगको सम्बन्धलाई सन्तुलित राख्नुपर्छ भन्ने देखाउँछ । ओलीजीले चीन जानुअघि भारतसँग नेपालको विशेष सम्बन्धलाई स्वीकार्नुपर्छ। तर यस्तो नहुनु पर्ने थियो ।’

उपमहासचिव ज्ञवालीले प्रचण्डमा यिनै कारणले छटपटी र विचलन देखिएको टिप्पणी गर्दै यसलाई अराजनीतिकको संज्ञा दिएका छन् ।

‘नेपाललाई बङ्गलादेश-श्रीलङ्का बनाइदिन्छु भन्नु, पहिचानवादीसँग मिलेर कोशी प्रदेश नाम मान्दिनौँ भन्दै आन्दोलनमा जान खोज्नु, भारतीय मिडियासँग अन्तर्वार्ताको क्रममा केपी शर्मा ओलीले ‘चाइना कार्ड’ प्रयोग गर्न लागे भनेर अभिव्यक्त दिनु सरकारबाट हटेपछि प्रचण्डका छटपटी हुन्’,ज्ञवालीले यसरी निष्कर्ष सुनाए ।