आईटीलाई पूर्णरुप दिँदै विद्यार्थी, क्यान इन्फोटेक मेलाले थप उर्जा दिने विश्वास

काठमाडौं । ३०औं संकरणको क्यान इन्फोटेक मेलाको मुख्य आकर्षणको बिन्दु बनेको छ, सनवे कलेजका विद्यार्थीले बनाएका एआईको प्रोजेक्ट राखिएको स्टल ।

आईटीको विधामा अध्यापन गराउँदै आएको सनवे कलेजका विद्यार्थीहरुले सनवे स्टुडेन्ट रिप्रिजेन्टेटिभ काउन्सिलको सुरुवात गरी आइटिमा नयाँ सोचलाई प्रोजेक्टमा रुपान्तरण गर्दै आएका छन् । स्टलमा विद्यार्थीहरुले बनाएको तीन थरीका एआईका प्रोजेक्ट राखिएको छ । जसमा स्मार्ट घर रहेको छ । उक्त प्रोग्रामले मोवाईल एपको सहाराले पुरैको घरको विजुली बत्तीलाई कन्ट्रोल गर्न सकिन्छ ।

त्यस्तै, न्युरो भिजन प्रोजेक्ट पनि प्रदर्शनीमा छ । यस प्रोग्रामले कुनै पनि प्रकारको ब्रेन ट्युमरलाई सिटि स्क्यानबाट कस्तो खालको ब्रेन ट्युमर हो, कत्तिको खतरा छ जस्ता विषयको परिकल्पना गर्छ ।

अर्काे भनेको ओसियारको प्रोजेक्ट हाे, यसले हातले लेखेको नेपाली अक्षरलाई डिजिटलमा रुपान्तरण गर्छ । कुनै पनि डकुमेन्टलाई राखी सो डकुमेन्टको आधारमा च्याट जिपिटी जस्तै कुरा गर्न पनि सकिन्छ । विद्यार्थीहरुले यस प्रोग्रामा टेक्स टु स्पीच फिचर पनि रहेको छ । ओसियार प्राजेक्टमा कुनै पनि पिडिएफ फाईल अपलोड गर्दा त्यलाई नेपाली, फ्रेन्च, अंग्रेजीलगायत सात वटा भाषामा आवाजको रुप दिन सक्छ ।

सनवे स्टुडेन्ट रिप्रिजेन्टेटिभ काउन्सिलका विद्यार्थीहरुले डाटा क्याम्प डोनेटससँग सहकार्य गरिरहेका छन् । र इच्छुक विद्यार्थीलाई निःशुल्क रुपमा डाटा फेलोसिप प्रदान गर्दै आएको छ । यस फेलोसिपका लागि डाटा साइन्स र एआईको प्रिमियम कोर्स उपलब्ध रहेको छ ।

यस कोर्सको शुल्क प्रति वर्षको ५ सय डलर पर्छ तर सनवे स्टुडेन्ट रिप्रिजेन्टेटिभ काउन्सिलले डाटा क्याम्पसँग सहकार्य गरेर निःशुल्क रुपमा फेलोसिप गराउँदै आएको छ । क्यान मेलामा सहभागि भएका ईच्छुक विद्यार्थीले आफ्नो ईमेल ठेगाना सनवे स्टुडेन्ट रिप्रिजेन्टेटिभ काउन्सीलका प्रतिनिधिहरुलाई टिपोट गराए पछि उनिहरुले इमेल मार्फट फेलोसिपको फाराम पठाउने छन् ।

प्रदर्शनीमा राखिएको प्रोजेक्ट सनवेका विद्यार्थी प्रशान्त आचार्यको प्रतिनिधित्वमा १४ जनाको समूहले बनाएको थिए । विद्यार्थीहरुले एक्सपोलाई मात्र लक्षित गरेर उक्त प्रोजेक्ट बनाएको नभई त्यो स्टार्टप प्रोजेक्ट भएको बताएका छन् ।

पछिल्लोसमय विश्वव्यापी रुपमै आईटीले एकछत्र राज गरिरहँदा नेपालमा पनि यसप्रति विद्यार्थीको चासो बढ्दै गएको छ । आईटी अध्ययन गरिरहेका र त्यसमै काम गरिरहेका विद्यार्थी प्रशान्त आचार्य पनि नेपालमा आईटीको प्रचुर सम्भावना रहेको देख्छन् ।

पछिल्लो समय विद्यार्थीहरु नेपालमा भविश्य नदेखेर विदेश पलायन होड चलिरहँदा तेस्रो सेमेस्टरमा अध्ययनरत प्रशान्त आचार्य भने अध्ययन पूरा गरि देशमै आईटी क्षेत्रमा केही फरक गर्ने सोचमा छन् । उनले भने– “नेपालमा आईटीको सम्भावना धेरै छ तर नेपाली समाज अपडेट हुन सकेको छैन । त्यसैले एआईमा नेपाली समाज अलि अपडेट हुन सक्यौं भने सानो-सानो कुरामा एआईले ठुलो प्रभाव पार्न सक्छ ।”

उनले थपे, “एआईमा नेपाली समाज त्यति जानकार छैन, त्यसैले एआईलाई पत्याउने वातावरण छैन । तर समाजमा एआईको बारेमा जानकारी दिने हो भने यसले ठुलो फड्को मार्न सक्छ ।”

तेस्रो सेमेस्टरको अध्ययनका सकाएका विद्यार्थीले बनाएको उक्त एआईको प्रोग्राम दोस्रो सेमेस्टरदेखि सुरु गरेका थिए र अहिलेसम्म काम गरिरहेका छन् । क्यान इन्फोटेक मेलामा प्रविधिका विभिन्न प्रोग्राम, ई–लर्निङ् प्लेटफर्म लगायतका १५० वटा स्टलहरु रहेका छन् ।